KENALI PRIBUMI SEMENANJUNG MALAYSIA

Sesetengah orang mungkin beranggapan, orang Melayu adalah satu-satunya pribumi yang terdapat di Semenanjung Malaysia (Semenanjung). Pandangan ini mungkin berdasarkan faktor umum: Semenanjung sinonim dengan Melayu. Sebagaimana pulau-pulau berhampiran yang memiliki kepelbagaian etnik pribumi, Semenanjung juga sebenarnya memiliki keistimewaan itu. Malah tidak keterlaluan jika saya katakan Semenanjung sebenarnya jauh lebih istimewa.

Ramai sedia maklum, pulau-pulau Sumatera, Borneo, Jawa dan lain-lain pulau di sekitar Nusantara memiliki kepelbagaian etnik yang masing-masing punya bahasa dan budaya tersendiri. Bagaimanapun, budaya dan bahasa yang dituturkan oleh etnik-etnik tersebut sebenarnya berkerabat antara satu sama lain. Dalam bahasa mudah, etnik-etnik itu sebenarnya mengamalkan budaya dan bertutur dalam dialek-dialek bahasa Melayu.

Berbeza dengan pribumi di Semenanjung, Sungguhpun kawasan ini memiliki kepelbagaian etnik yang terhad, namun etnik-etnik itu terpecah kepada dua budaya dan bahasa yang berbeza. Memang secara geografi, Semenanjung terletak di kawasan Nusantara (Malay Archipelago), namun ia turut dihuni oleh etnik-etnik pribumi yang lazimnya ditemui di Indochina (dari segi bahasa pertuturan). Dibawah ini saya senaraikan etnik-etnik pribumi yang terdapat di Semenanjung:-

Melayu

Etnik Melayu merupakan kumpulan etnik pribumi yang terbesar. Ia merangkumi 60% dari populasi nasional. Bagaimanapun jumlah sebenarnya mungkin tidak sebesar itu sekiranya pemerintah Malaysia menggunakan klasifikasi Melayu yang sebenar. Di Malaysia, Melayu ditafsirkan sebagai orang yang bertutur dalam bahasa Melayu, beragama Islam dan mengamalkan adat dan budaya Melayu. Bahasa Melayu merupakan cabang dari keluarga bahasa Melayu-Polinesia.

Melayu Asli (Melayu Proto)

Kumpulan etnik ini merupakan gabungan daripada beberapa sub-etnik (suku) Melayu Tua. Penempatan mereka dapat ditemui dengan banyak di kawasan selatan Semenanjung Malaysia. Bahasa dan budaya mereka sedikit berbeza dengan bahasa dan budaya Melayu. Secara am, mereka mengamalkan fahaman animisme. Bagaimanapun ketika ini ramai yang sudah memeluk Islam. Etnik ini terdiri daripada suku-suku seperti Temuan, Seletar, Jakun, Kanaq dan Orang Laut. Bahasa pertuturan mereka merupakan cabang dari bahasa Melayu-Polinesia.

Senoi

Kumpulan etnik ini mendiami kawasan pergunungan di tengah Semenanjung Malaysia. Mereka terdiri daripada beberapa suku seperti Temiar, Semai, Semoq Beri, Mehmeri, Che Wong, dan Jahut. Ciri-ciri fizikal mereka hampir sama dengan wajah penduduk Melayu namun bahasa pertuturan mereka jauh berbeza. Kaum Senoi bertutur dalam kumpulan bahasa Central Aslian iaitu satu cabang dari kumpulan bahasa Mon-Khmer, satu kumpulan bahasa yang lazimnya dituturkan di Kemboja dan Vietnam. Bagaimanapun ketika ini, banyak kata pinjaman  yang berasal dari bahasa Melayu digunakan. Biarpun secara statistik, kaum Senoi dikatakan hanya mendiami Semenanjung Malaysia sahaja, namun sesetengah sarjana barat berpendapat kaum ini mungkin juga dapat ditemui di bahagian utara pantai barat Sumatera.  Kesahihannya mungkin perlu dibuktikan.

Semang (Negrito)

Kaum Semang memiliki ciri-ciri fizikal yang jauh berbeza dengan pribumi Semenanjung yang lain. Ciri-ciri utama mereka ialah berkulit yang gelap dan berambut kerinting. Kerana ciri-ciri ini, kaum ini dikelaskan sebagai suku Negrito. Ada pendapat mengatakan, suku ini berkerabat dengan suku-suku yang terdapat di Papua dan kepulauan pasifik. Di kawasan Asia Tenggara, orang Negrito dapat ditemui di Malaysia, Thailand, Myanmar dan Filipina. Orang Negrito di Filipina bertutur dalam cabang bahasa Melayu-Polinesia. Manakala suku Negrito di Malaysia, Thailand dan Myanmar bertutur dalam cabang bahasa Northern Aslian, satu cabang bahasa dalam kumpulan bahasa Mon-Khmer. Negrito Semenanjung terpecah kepada beebrapa suku iaitu Kensui, Kintaq, Lanoh, Jahai, Mendriq dan Bateq. Mereka mendiami bahagian utara semenanjung Malaysia.